Peter de Ruiter interviewt in nieuwe serie mensen die emigreren

Verder kijken dan je landgrenzen loont! Peter de Ruiter maakt podcasts en audioseries en in zijn nieuwe serie spreekt hij mensen die naar Nederland verhuisden en mensen die er juist uit wegtrokken. Hoe is de wisseling van cultuur hen bevallen?

Over de serie

In de serie Je band met Nederland spreek je mensen die naar Nederland verhuizen en Nederlanders die naar het buitenland verhuizen. Hoe kwam je op het idee voor de serie?  

Twee jaar terug heb ik mijn nieuwe, Braziliaanse buren te eten gevraagd om kennis te maken. We aten een seizoensgroente: asperges, want seizoenen – laat staan seizoensgroente – kennen ze niet in Brazilië. Tijdens het eten vertelden ze mij over de gespannen relatie die hun land altijd heeft gehad met Paraguay. Daar wist ik natuurlijk niks van, en ik realiseerde me dat ik heel veel niet weet, ook en vooral omdat ik Nederland ben geboren. Later bedacht ik me dat als je in een bepaald land geboren bent en er bent opgegroeid, je de wereld bekijkt vanuit dát land. Dat was ook aanvankelijk de titel van de audioserie die ik ging maken: Het centrum van de wereld.

Ik ben toen op zoek gegaan naar mensen die naar Nederland waren geëmigreerd, maar hun jeugd hadden doorgebracht in hun geboorteland. Wat hebben zij daar over hun land en over de rest van de wereld geleerd? Hoe keken ze naar die wereld? En hoe veranderde dat beeld toen ze in Nederland kwamen? Iets later kwam ik op het idee om ook Nederlanders te interviewen die naar het buitenland zijn verhuisd, over hun ontmoeting met een nieuwe cultuur. Over hoe ze terugkijken naar Nederland en de Nederlandse cultuur. Wat ze missen en wat juist niet. Die serie wilde ik Je band met Nederland noemen. Op voorstel van uitgever Saga Egmont heb ik de twee series ineen gevoegd onder die titel, met als invalshoek: de wisselwerking van culturen. Die serie telt nu 11 delen.

Hoe vond je de juiste personen om te interviewen? 

De eerste immigranten naar Nederland die ik heb geïnterviewd komen uit mijn kennissenkring. Het was leuk om met hen dieper in te gaan op hun reden van vertrek en hoe ze, vooral in het begin, Nederland hebben ervaren. Andere mensen werden mij aangereikt of zocht ik via via. Punt was wel dat hun Nederlands goed moest zijn én dat ze een interessant verhaal hadden. Helaas spreken mijn Braziliaans buren geen Nederlands.

Om couleur locale toe te voegen aan de productie ben op zoek gegaan naar cultuuruitingen van hun land in Nederland. Voor een vrouw uit Israël heb ik opnames gemaakt bij een Pesachviering en voor een vrouw uit Senegal ben naar een musicus gegaan die de kora speelt, het traditionele  21-snarige instrument dat zelfs wordt genoemd in de titel van het volkslied: Pincez tous vos kora (speel allemaal op je kora). Die culturele uitjes heb ik door de interviews heen geweven.

Op één na kende ik alle Nederlanders in het buitenland persoonlijk. Ik heb ze geïnterviewd als ik bij hen in de buurt was. Ook in die gesprekken laat ik de luisteraar kennis maken met de cultuur van het land en de omgeving van mijn gesprekspartner(s). De man in Sri Lanka heb ik opgespoord via internet. Mijn vrouw en ik gingen daar een maand fietsen, dus dat was een uitgelezen kans om tijdens die tocht de cultuur van het land én de Nederlandse historie in Sri Lanka te mixen met het avontuurlijke leven van deze Wietse Sennema. 

Wat viel je op aan de band die mensen met Nederland hebben? Was er een rode draad of juist helemaal niet?

Ik wil niet te veel verklappen, maar wat ik wel kan zeggen is dat de Nederlandse bijdrage aan de cultuur in Nederland en die in het buitenland vooral immaterieel is. Dat blijkt ook uit de reacties van immigranten. Het gaat dus meer om de houding en instelling van mensen, dan dat we ons als Nederlanders kunnen beroepen op een geweldige keuken of muzikale traditie. (Dan reken ik sommige uitschieters niet mee) Maar door wat mensen hebben gezegd, heb ik ook mijn eigen land beter leren kennen en kan ik ‘trots’ zijn op sommige van deze ‘exportproducten’. Om te horen wat die zijn, moet je luisteren!

Over Peter de Ruiter

Wat betekent het maken van series voor je? Wat fascineert jou daarin?

Ik vind het interessant van niets iets te maken, met een mens, een microfoon en een laptop. Zo leg je een leven, een vernieuwing, een geschiedenis vast zonder dat het veel geld kost (maar wel veel tijd). Ik koester de gedachte dat ik de luisteraar een beeld geef van een stukje wereld en dat het inkijkje dat ik geef over honderd jaar nog bestaat, in een archief hopelijk. En dat mensen dan verrast worden door die kleine of grotere geschiedenis.

Waar vind je inspiratie voor een nieuwe serie?

So many series, so little time. Inspiratie kan komen uit een krantenbericht, een boek of een lezing. En nog veel meer. Voorwaarde is wel dat ik er een luisterbare productie rond kan maken. Dus iets met muziek (Track Records) of als er archiefopnamen van zijn (Oranjehuis in verzet) of als mensen die er wat over kunnen vertellen nog leven, dan komt het maken van een nieuwe serie al dichterbij.

En het moet uiteraard een onderwerp zijn dat mij interesseert en waar ik zelf ook meer van wil weten. Het is voor mij dan een vrijbrief om vele boeken in huis te halen en (geluids)archieven te raadplegen. En uiteraard mensen voor de microfoon te halen. Dat alles in de hoop en verwachting dat ik de nieuwsgierigheid die ik zelf heb aansluit bij die van de luisteraar.

Wat hoop je luisteraars mee te geven met de serie ’Je band met Nederland’?

Verder kijken dan je (lands)grenzen loont!

Ben je benieuwd wat Peter de Ruiter nog meer heeft uitgebracht bij Saga? Bekijk dan deze series: